Nhà tù Phú Quốc là một minh chứng lịch sử về những cuộc đấu tranh kiên cường, bền bỉ của dân tộc Việt Nam cũng như những tội ác của đế quốc thực dân. Đến nay, khi chiến tranh đã đi qua nhưng nơi đây vẫn là nỗi ám ảnh của những chiến sĩ cách mạng lẫn nhiều du khách.
1. Giới thiệu nhà tù Phú Quốc ở đâu?
Nhà tù Phú Quốc là một trại giam nằm ở số 350, đường Nguyễn Văn Cừ, xã An Thới, cách trung tâm của thị trấn Dương Đông, Phú Quốc 28km.
Trong chiến tranh Đông Dương, nhà tù này còn có tên là nhà lao Cây Dừa. Đây là trại giam tù binh trung tâm toàn Việt Nam Cộng hòa, từng giam giữ hơn 32.000 tù binh. Đến năm 1995, nơi đây được Bộ Văn hóa - Thông tin công nhận là di tích lịch sử cấp Quốc gia, cũng kể từ đó, nhà tù được mở cửa cho du khách đến tham quan.
Có lẽ khi đặt chân đến đây, các du khách đều tò mò về những câu chuyện thời chiến, những tội ác dã man mà người ta thường nhắc về thời Pháp thuộc, Mỹ - Ngụy. Những câu chuyện được tái hiện chân thực sẽ là minh chứng rõ ràng nhất cho sự tàn khốc và ác liệt của chiến tranh.
2. Lịch sử khu di tích nhà tù Phú Quốc
2.1. Nhà tù ở đảo Phú Quốc thời Pháp thuộc
- Nhà tù lớn nhất Đông Nam Á
Nếu có người thắc mắc nhà tù Phú Quốc xây dựng năm nào, đó chính là thời điểm năm 1946, khi thực dân Pháp chiếm đóng Phú Quốc để xây dựng nhà tù lớn nhất Đông Nam Á. Nhà lao lúc đó có diện tích khoảng 40 ha và được chia làm 4 khu A, B, C, D.
Nơi đây được canh gác cực kỳ nghiêm ngặt, xung quanh được bao bọc bởi hàng rào thép gai, phía trên có đèn bảo vệ. Các chòi canh và lính tuần tra được trang bị đầy đủ súng.
Đến tháng 4/1954, nhà tù có khoảng mười bốn nghìn tù nhân, chủ yếu là nam giới. Dưới sự tra tấn tàn bạo của thực dân Pháp, 99 chiến sĩ cộng sản đã hy sinh.
- Hiệp định Geneve
Sau hiệp định Geneve tháng 7/1954, Pháp trao trả quyền quản lý nhà tù cho Việt Nam. Tưởng chừng những câu chuyện chiến tranh đã kết thúc, nhưng không, nhà lao Cây Dừa bước sang một cơn ác mộng mới, dã man và kinh hoàng hơn.
Tìm hiểu về nhà tù Phú Quốc để thấy rõ một thời chiến tranh gian khổ của dân tộc ta (Nguồn: Sưu tầm)
2.2. Nhà lao Cây Dừa trong thời kỳ Mỹ - Ngụy
Sau khi trao trả quyền quản lý cho chính quyền Việt Nam, vào cuối năm 1955, một trại giam mới đã được xây dựng ở nhà lao Cây Dừa cũ với diện tích khoảng 4 ha. Lúc này trại giam có tên gọi là Nhà lao Cây Dừa, được phân chia làm các khu nam, nữ, phụ lão.
Những hình thức tra tấn dã man như chuồng cọp kẽm gai, đóng đinh vào trán, vào đầu gối hay soi điện cao áp vào người… được sử dụng lên những người chiến sĩ của chúng ta.
Trong suốt giai đoạn này, nhà tù Phú Quốc đã có hàng nghìn người chết, hàng chục nghìn người bị thương tật và tàn phế không thể chữa khỏi.
Nhà tù Phú Quốc - địa ngục trần gian thời chiến (Nguồn: Sưu tầm)
3. Các hạng mục còn lại đến nay tại nhà tù ở Phú Quốc
3.1. Cổng Tiểu đoàn 8 quân cảnh tại nhà tù Phú Quốc
Cổng Tiểu đoàn 8 quân cảnh được làm bằng lõi trụ sắt và gạch đặc, tạo thành 2 trụ vuông 2 bên. Di tích được phục dựng giống hoàn toàn như bản gốc.
3.2. Nghĩa địa tù binh bên trong khu di tích lịch sử nhà tù
Nghĩa địa tù binh với diện tích khoảng 20.000m2 cách điểm trại giam - phân khu B2 khoảng 1km. Nghĩa địa được thiết kế hình tròn, bên trên là tượng đài hình tay nắm đấm thể hiện tinh thần bất khuất, anh dũng, kiên cường của dân tộc ta.
Biểu tượng nắm đấm thể hiện tinh thần đấu tranh anh dũng, kiên cường bất khuất của người chiến sĩ đã ngã xuống (Nguồn: Sưu tầm)
3.3. Nhà thờ Kiến Văn tại nhà tù ở Phú Quốc
Nhà thờ Kiến Văn hiện là phế tích chỉ còn lại những cột xi măng, có diện tích hơn 4000m2.
3.4. Nhà trưng bày bổ sung di tích
Nhà trưng bày được chia làm 2 phòng. Bao gồm, phòng 1 chứa các hiện vật cùng lịch sử hình thành và quá trình tồn tại của trại giam. Phòng 2 có 100 bức ảnh tư liệu về các hình thức tra tấn của địch cũng như các cách mà nhân dân ta đấu tranh trong thời chiến tranh.
Khu trưng bày bổ sung (Nguồn: Sưu tầm)
3.5. Phân khu B2 trong nhà tù đảo Phú Quốc
Phân khu B2 hiện đang được phục dựng với diện tích hơn 17.000m2, bao gồm các hạng mục như: Vọng gác (chòi canh), hàng rào, cổng trại giam của phân khu B2, chuồng cọp kẽm gai, nhà bếp, nhà ăn, các khu giam giữ và tra tấn tù binh…
Phân khu B2 (Nguồn: Sưu tầm)
3.6. Đài tưởng niệm liệt sĩ tại Đồi Sim
Đài tưởng niệm được thiết kế với 2 bên là hình ngọn sóng cao 5m với chính giữa là hình khối nhọn được khoét rỗng bên trong khoảng 2m, mang ý nghĩa “những con người đi ra từ nơi ấy”.
Đài tưởng niệm liệt sĩ nhà tù Phú Quốc (Nguồn: Sưu tầm)
3.7. Cổng Tiểu đoàn 7 quân cảnh
Cổng Tiểu đoàn 7 cao khoảng 4,1m và rộng 0,85m, 2 trụ cổng cách nhau 5.9m. Sát với trụ cổng, tính từ phía bên trái vào là bảng tóm tắt về Tiểu đoàn 7 quân cảnh.
3.8. Cổng và nhà Ban chỉ huy trại giam ở nhà tù tại Phú Quốc
Hiện nay cổng và nhà Ban chỉ huy trại giam đều được phục dựng bằng bê tông cốt thép, mái lợp tôn, cửa sổ làm bằng gỗ. Cánh cửa cổng chính làm bằng các thanh sắt ấp chiến lược và dây kẽm gai.
Di tích nhà tù Phú Quốc (Nguồn: Sưu tầm)
4. Ý nghĩa lịch sử của nhà tù Phú Quốc?
Nếu như những địa điểm tham quan, vui chơi tại Phú Quốc cho ta thấy sự phồn hoa, hấp dẫn của hòn đảo này thì nhà tù Phú Quốc lại cho thấy một khoảng lặng xót xa. Nơi đây đã lưu lại những tội ác tày trời của đế quốc Mỹ, thực dân Pháp. Chúng không ngần ngại sử dụng những biện pháp dã man để tra tấn, làm mất đi ý chí chiến đấu của các chiến sĩ.
Check in hàng rào thép gai tại nhà tù Phú Quốc (Nguồn: Sưu tầm)
Mỗi một ngóc ngách của nhà tù, mỗi một câu chuyện của người chiến sĩ đã thể hiện tinh thần đấu tranh kiên cường, bất khuất và anh dũng của dân tộc ta. Tham quan nhà tù Phú Quốc chúng ta mới thấy được sự khốc liệt của chiến tranh cũng như hiểu rõ hơn về lịch sử dân tộc.
5. Các trải nghiệm đừng bỏ qua ở khu di tích nhà tù Phú Quốc
5.1. Tận mắt xem tái hiện cảnh tra tấn ở phân khu B2
Đây là địa điểm được phục dựng và tái hiện chân thực những cảnh tra tấn dã man của nhà tù. Kể những câu chuyện thời chiến bằng chính hình nộm tù nhân và binh lính sẽ khiến du khách cảm nhận rõ nét nhất về hiện thực tàn khốc thời kỳ đấu tranh giành độc lập của quân và dân ta trong quá khứ.
Tái hiện chân thực cảnh tra tấn ở phân khu B2 (Nguồn: Sưu tầm)
5.2. Tham quan phòng biệt giam, tra tấn tại nhà tù ở Phú Quốc
Phòng biệt giam nhà tù ở Phú Quốc là địa điểm ám ảnh nhất đối với nhiều chiến sĩ cách mạng. Bởi chính nơi đây, đế quốc thực dân đã dùng những hình thức tra tấn độc ác lên những chiến sĩ của nhân dân ta.
_1627871103.jpg)
Hình thức tra tấn bằng cách kẹp tù nhân giữa 2 tấm gỗ sau đó dùng gõ đập mạnh vào (Nguồn: Sưu tầm)
5.3. Tìm hiểu về các loại hình tra tấn của đế quốc Mỹ trong nhà tù Phú Quốc
Một số nhục hình ở nhà tù Phú Quốc mà các cựu tù nhân đã kể lại như:
- Chuồng cọp kẽm gai: Với các loại chuồng cọp được làm bằng dây kẽm gai, kích thước khác nhau. Có loại cho tù nhân nằm trên đất, có loại cho tù nhân nằm trên dây kẽm gai, có loại chỉ có thể ngồi khom lưng… Tù nhân buộc phải cởi trần và dầm mưa dãi nắng suốt nhiều ngày.
- Đóng đinh: Để tra tấn ý chí của tù binh, binh lính sẽ đóng đinh loại 3 phân hoặc 7 phân lên các bộ phận cơ thể như: tay, đầu gối, cổ…
- Đục răng và bẻ răng bằng búa.
- Chảo dầu: Tù nhân sẽ bị cho vào bao tải, sau đó cho vào chảo dầu sôi.
Còn rất nhiều những cách tra tấn tàn bạo khác mà tại nhà lao Cây Dừa đã phục dựng một cách vô cùng chân thực.
Hình ảnh tra tấn tù binh tại nhà tù Phú Quốc (Nguồn: Sưu tầm)
6. Một vài lưu ý khi đi nhà tù đảo Phú Quốc
Nhà tù đảo Phú Quốc là một điểm tham quan đặc biệt, vì vậy mỗi du khách ghé đến đây cũng cần phải lưu ý để tránh làm hư hỏng hiện vật ở đây:
- Nên mặc những trang phục lịch sự.
- Không chạm, sờ tay vào các hiện vật được trưng bày.
- Cần mang theo đồ ăn, nước uống bởi nhà tù được xây dựng với quy mô khá rộng. Trong lúc tham quan, bạn rất khó tìm mua đồ ăn và nước uống.
- Không vứt rác bừa bãi tránh ảnh hưởng đến vệ sinh của khu di tích.
- Nhà tù mở cửa từ 8h - 11h30, chiều từ 13h30 - 17h.
- Vé vào cửa hoàn toàn MIỄN PHÍ.
Giá vé tham quan nhà tù Phú Quốc là miễn phí, bạn có thể tip cho TMV khoảng 100.000 – 200.000 VNĐ tùy số lượng khách (Nguồn: Sưu tầm)
Ngoài việc tham quan và tìm hiểu về nhà tù Phú Quốc, bạn cũng có thể vui chơi những điểm đến gần đó như Vinpearl Safari Phú Quốc, VinWonders Phú Quốc... Là địa điểm vui chơi, giải trí hàng đầu Phú Quốc, nơi đây sẽ giúp bạn giải tỏa căng thẳng và có những trải nghiệm tuyệt vời cho chuyến đi.
